विराटनगर/ जलवायु वित्त र न्यायको माग गर्दै नेपालका १६ सहरमा शनिबार व्यापक र्यालीहरू सम्पन्न भएका छन्। हजारौं जलवायु अभियन्ता, विद्यार्थी, पिछडिएका वर्ग, अपांगता भएका व्यक्ति, साना किसान, आदिवासी समूह, र स्थानीय समुदाय सडकमै उत्रिएर आफ्नो आवाज बुलन्द गरे। यो आन्दोलन बाकु, अजरबैजानमा भइरहेको कोप-२९ जलवायु सम्मेलनप्रति समर्थन जनाउँदै गरिएको हो।

विराटनगरमा र्याली हिमालयन रोडबाट सुरु भई महेन्द्र चोक, शनि मन्दिर, मैन रोड हुँदै विराटनगर महानगरपालिकामा समापन भयो। यस्तै, चितवन, काठमाडौं, पोखरा, बुटवल, धनगढी, नेपालगञ्ज, झापा, र सुर्खेतसहित १६ स्थानमा प्रदर्शन गरियो। सहभागीहरूले औद्योगिक देशहरूलाई आफ्नो ऐतिहासिक जलवायु दायित्व स्वीकार गर्न र प्रति वर्ष ५ ट्रिलियन अमेरिकी डलर बराबरको वित्तीय सहयोग उपलब्ध गराउन आह्वान गरे।

अभियन्ताहरूले जलवायु संकटको प्रमुख कारक औद्योगिक राष्ट्रहरूलाई दोषी ठहराउँदै उनीहरूलाई वित्तीय दायित्व पूरा गर्न जोड दिए। नेपाल जस्ता विकासोन्मुख देशहरू जलवायु परिवर्तनका गम्भीर प्रभावहरूसँग जुधिरहेका छन्। बाढी, खडेरी, हिमताल फुट्ने जोखिम, र हिमश्रृंखला पग्लिने समस्या नेपालका ठोस चुनौतीहरू हुन्।

सवांद फाउंडेशनका सुनिल यादवले भने, “नेपाल जस्ता देशहरूले जलवायु संकटको सबैभन्दा गहिरो असर भोगिरहेका छन्। ग्लोबल नर्थले आफ्नो ऐतिहासिक जिम्मेवारी पूरा गर्नुपर्छ। हामी आश्वासन होइन, ठोस कार्य चाहन्छौं।”

नेपाल हातेमालो मञ्चका सोनु सरदारले जोड दिए, “जलवायु वित्तलाई ऋण होइन, अनुदानको रूपमा उपलब्ध गराउनुपर्छ।”

र्यालीका प्रमुख मागहरू

जलवायु वित्तलाई अनुदानको रूपमा प्रदान गरिनुपर्छ।

वित्तको वितरण पारदर्शी र उत्तरदायी हुनुपर्छ।

पिछडिएका वर्ग र जोखिममा परेका समुदायलाई प्राथमिकता दिइनुपर्छ।

ग्लोबल नर्थले आफ्नो जलवायु वित्त प्रतिबद्धता समयमै पूरा गर्नुपर्छ।

अभियन्ताहरूले कोप-२९ मा सहभागी विश्व नेताहरूलाई जलवायु वित्तको मुद्दामा स्पष्ट र ठोस कदम चाल्न आह्वान गरे। हिमानिटी फाउंडेशनका दिपेन राईले भने, “जलवायु वित्त हाम्रो भविष्यको सुरक्षाका लागि महत्त्वपूर्ण छ। कमजोर समुदायलाई सहयोग पुर्‍याउन तत्काल कदम चाल्न आवश्यक छ।”

यो र्याली केवल नेपालकै आवाज होइन, विश्वव्यापी आन्दोलनको अभिन्न हिस्सा हो। नेपालका समुदायहरूले सामना गरिरहेका दैनिक चुनौतीहरूको पृष्ठभूमिमा यो आन्दोलनले दिगो र न्यायपूर्ण समाधानका लागि दबाब सिर्जना गर्ने विश्वास गरिएको छ।

“जलवायु न्यायको मागमा अब कुनै सम्झौता हुन सक्दैन,” अभियन्ताहरूको एक स्वरमा भनाइ। आजको र्यालीले जलवायु संकटको समाधानका लागि एकता, प्रतिबद्धता, र विश्वव्यापी सहयोगको माग गरेको छ।